استپر موتور یا idle valve control مسئولیت باز و بسته کردن مجاری bypass  هوا در مسیر هوای موتور را برعهده دارد تا به این ترتیب میزان هوایی را که به موتور می رسد براساس نیاز و بار موتور تنظیم کند.این عملگر بوسیله ECU کنترل می شود ، خودروهای دریچه گاز برقی معمولاً استپرموتور ندارند.

عمده خرابی در استپر موتورهنگام عملکرد موتور در دور آرام نمایان می شود.خرابی آن باعث نوسان دور موتور در دور آرام خواهد شد.معولا اولین کار مکانیک جهت رفع ایراد تمیز کردن استپر و محوظه ان خواهد بود.که تا حدودی مشکل بر طرف خواهد شد.

وظایف استپر موتور:

1- ایجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن موتور
2- کمک به تنظیم سوخت و هوای دور آرام و تثیت دور های ناپایدار موتور
3- تنظیم دور آرام در زمان گرفتن بار اضافی از موتور (کولر،فرمان هیدرولیک،....)
4- جلوگیری از بسته شدن سریع مسی هوا زمانی که در سرعت ای بالا راننده به طور ناگهانی پا را از روی پدال گاز بر می دارد.

عیب یابی مشکلات متداول استپرموتور

روش تمیز کردن استپر موتور

حتماً از اسپری مخصوص استفاده کنید.

در هنگام اسپری کردن حتماً سر استپر را به سمت پائین گرفته و اسپری را روی قسمت های فلزی بپاشید.

در برخی خودروها مانند پژو 405 و پارس ، پس از تعویض یا شستشوی استپر موتور و نصب مجدد باید 3 بار سوئیچ را به مدت 30 ثانیه باز و سپس بسته نمود.

در مراحل بعد در صورتیکه موتور در موارد ذیل دچار ایراد نباشد می باید نسبت به تعویض استپر موتور اقدام نمود.
1-خرابی سیستم سنسور موقیعت دریچه گاز
2-نشتی هوا در سیستم ورودی هوا
3-پاشش نا منظم سوخت از انژکتورها
4-معوب بودن سیستم جرقه

توضیح و سرویس استپرموتور خودرو

علائم خرابی استپر موتور

1. سرعت دور درجای ماشین کم است گویی ساسات خودرو خوب کار نمی کند.
2. وقتی موتور گرم می شود دور موتور بالا می رود حتی تا 2000 دور در دقیقه هم می رسد.
3. نوسان دور موتور در حین درجا کار کردن که معمولا با لرزش همراه است.
4. خاموش شدن ماشین به خصوص در زمان رها کردن ناگهانی پدال گاز
5. کاهش دور موتور به مقدار قابل توجه در زمان گرفتن کولر ودور ارام خودرو.
6. گاز خوردن بی دلیل پس از روشن شدن موتور خودرو.
7. ثابت نبودن بی دلیل دور موتور در دور ارام و کاهش افزایش دور خودرو بدون دلیل

نکته : خرابی این عملگر معمولاً باعث روشن شدن چراغ چک میشود و هنگام تعویض دنده خودررو کمی گاز می خورد.

وظیفه اصلی این قطعه، روشن نگه داشتن خودرو در حالت دور آرام است. این قطعه وظیفه بسیار مهمتری نیز دارد. هنگامی که کولر را روشن میکنیم، کمپرسور بارخود را روی موتور وارد میکند. برای جبران آن، استپ موتور ژیگلور مربوطه راکمی به عقب تر می کشد. تا خود به خود گاز کمی زیاد شود.

اگر سنسور ضربه نیز نصب شده بود استپ وظیفه گسترده تری داشت. در این حالت استپ موتور بایددر هر لحظه سوزن ژیگلور مربوطه را طوری عقب و جلو می کرد تا ضربه حس شده توسط سنسور ضربه ، ناشی از احتراق ناقص سوخت، به گونه مناسبی جبران شده ویا بهبود یابد. استپ موتور کار ساسات را نیز انجام میدهد. در هنگامی کهخودرو سرد است سوزن آن طوری تنظیم میشود که خودرو با اولین استارت روشنشود. کار دیگر استپ موتور، تنظیم هوای مورد مصرف سیلندرها در زمان رهاکردن گاز است.

در صورت عدم رفع مشکل در مرتبه بعد چک کردن نشتی هوا از اطراف محوطه استپر موتور است .که معمولا اورینگ ان تعویض خواهد شد.این نشتی هوا در سیستم ورودی هوا نیز می تواند وجود داشته باشد.

شاید یکی از ظریف‌ترین و حساس ترین وظایف استپر عکس‌‌العمل در مقابل روشن کردن هر نوع وسیله مصرف‌کننده در داخل خودرو و حفظ تعادل دور موتور در هر شرایط است. با بالا و پایین رفتن شرایط محیطی و موتوری و نیز روشن و خاموش کردن هر نوع مصرف‌کننده در داخل خودرو، موتور پله‌ای با جابه‌جا‌یی سوزن خود شرایط را برای پایداری همیشگی موتور فراهم می‌کند تا موارد فوق به گونه مناسبی جبران شده یا بهبود یابد.

همان‌طور که در وظایف استپر بیان کردیم یکی از وظایف این قطعه جبران افت دور موتور در هنگام کولر گرفتن است. گاهی در پراید دیده می‌شود شما زمانی که کولر می‌گیرید دور موتور به شدت افت کرده و دور موتور تا نزدیک خاموش شدن پایین می‌آید. اینجا دلیل را باید در موتور پله‌ای جست‌وجو کنید. نحوه کار آن باید کنترل شود تا بتواند دراین لحظه به درستی دور موتور را بالا ببرد. برای رفع این عیب یا استپر را باید تمیز کرد و یا به طور کلی آن را تعویض کرد.

اما یکی از شایع‌ترین عیوب مربوط به موتور پله‌ای نوسانات دور موتور در حالت آرام است. یعنی وقتی شما خودرو را در حالت سکون قرار می‌دهید و هیچ فشاری به پدال گاز وارد نمی‌کنید دور موتور نوسان داشته و ثابت نمی‌شود. دلیل این عیب نیز استپر است. گاهی استپر نشتی هوا داشته و اورینگ دور آن خراب است در نتیجه باید تعمیر و اورینک آن تعویض شود.

در بسیاری موارد استپر کثیف شده و با تمیز کردن استپر و شست‌وشوی آن، این مشکل حل می‌شود ولی در بعضی مواقع استپر خراب بوده و باید تعویض شود. اما گاهی خرابی سیستم جرقه باعث نوسانات دور موتور می‌شود، در بعضی مواقع پاشش نامساوی انژکتورها این مشکل را ایجاد کرده و نشتی هوا در سیستم ورودی هوا در نهایت می‌تواند این مشکل را ایجاد کند، اما بی‌تجربگی بعضی تعمیرکاران سبب می‌شود تا شما بی‌دلیل استپر خودرو را تعویض کرده و هزینه اضافی متحمل شوید.

در بعضی مواقع در دورهای بالا این مشکل پیش می‌آید، به نحوی که شما در دنده‌های ۳ یا ۴ ناگهان با افت شدید دور موتور مواجه شده و دور شمار موتور پایین می‌افتد. در اینجا مشخص است استپر کثیف بوده و باید تمیز شود. باز هم باید استپر را باز کرد تا عیب آن مشخص شود. در زمستان یا هوای سرد گاهی خودرو به سختی روشن می‌شود. هر چندگاهی در هوای معمولی نیز این اتفاق می‌افتد، ولی نمود آن در هوای سرد بیشتر است. اینجا استپر تا نهایت باز نشده و راه هوا را برای موتور باز نمی‌کند تا موتور به راحتی روشن شود.

در نهایت خاموش شدن خودرو در زمان ایست کامل است. به نحوی که تا خودرو کامل می‌ایستد و دور آرام بر موتور حاکم می‌شود خودرو خاموش می‌شود. باز هم باید استپر موتور را کنترل کرده و نحوه کار آن را چک کرد.

بسیاری از عیوبی که گفته شد با شست‌وشوی صحیح موتور پله‌ای برطرف می‌شوند. دقت داشته باشید تا هزینه گزافی بابت تعویض بی‌مورد این قطعه متحمل نشوید.

نوشتن دیدگاه