در اتومبیل، شمع ابزاری است برای انتقال جرقه‌های متناوب برق داخل سیلندرها که در انتهای سیلندر و روی سرسیلندر در موتور اتومبیل نصب می‌شود و برق موتور که با حرکت متناوب دلکو به سر شمعها می‌رسد، طوری تنظیم شده که به هنگام فشردگی بخار بنزین در انتهای سیلندر جرقه‌ای از انتهای شمع ساطع شده، باعث انفجار بنزین و حرکت موتور می‌گردد.
دیاگرام کلی شمع خودرو
داستان شمع خودرو ، پیدایش ،مکانیزم و عملکرد
شمع خودرو در سالهای اخیر از لحاظ ساختار دچار تحولات بسیاری برای هماهنگی با ساختار موتورهای مدرن امروزی شده است . عمده تغییرات بر اساس نیازبه قدرت اشتعالزایی بالا برای موتورهای جدید که با سوخت رقیق ( lean mixture) کار می کنند و همچنین طول عمر بالابرای شمع بوجود آمده اند .
به مخلوط سوخت و هوا که توسط سیستم سوخت رسانی وارد موتور می گردد بر اساس نسبت هوا به سوخت که یک نسبت استاندارد می باشد سه حالت می توان نسبت داد .
نسبت 15 به 1 که نرمال نامیده می شود،اگر نسبت از 15 کوچکتر شود بطور مثال 13 مخلوط غنی یا rich خوانده می شود که باعث خام سوزی و بالا رفتن مصرف سوخت می گردد،اگر نسبت از 15 بزرگتر شود بطور مثال 17 مخلوط رقیق(فقیر) یا lean خوانده می شود یعنی مقدار سوخت نسبت به هوا کمتر از حد نرمال است.
این یک نکته بحرانی است که سوخت داخل هر سیلندر مشتعل شده و نیروی لازم را بوجود آورد در غیر این صورت سوخت بدون آنکه بسوزد محیط موتور را ترک کرده و افت قدرت وناهماهنگی در کارکرد موتور بوجود می آید .
از آن طرف هنگامی که مخلوط نسوخته به کاتالیزور می رسد باعث ایجاد دوده و گرفتگی در آن شده که متعاقبا" پس از چندی خروج گازهای موتور را با مشکل مواجه کرده و بازده موتور پایین می آید .
همچنین موتور با کارکرد ناقص باعث بوجود آمدن آلودگی در هوا می گردد. با عطش کارخانجات برای تولید موتورهایی با مصرف کمتر ، طراحی موتورها به سمت موتورهایی با سوخت فقیرپیش می رود و احتمال از دست دادن جرقه ( misfiring) به صورت یک مشکل جلوه می کند .
این یک نکته علمی اثبات شده است که یک الکترود باریک و نازک ( سوزنی شکل ) قابلیت شعله زایی (ignitibility) را بالا می برد ، ولی یک الکترود سوزنی از جنس نیکل ، یا ایتریم که شمع های عادی عمدتا" از آنها ساخته می شوند ، به سرعت در اثر کارکرد و حرارت شعله خود مصرف شده و قابلیت خود را از دست می دهند ، بنابراین سازندگان شمع خودرو برای ساختن شمعی که بتواند با ساختار سوزنی در محیط اتاقک انفجار خودرو کار کند به سمت فلزات گرانبها مانند ایریدیم و پلاتینیوم با قابلیتهای بالا کشیده شدند.
این یک نکته مهم است که شمع های عادی یک کالای مصرفی هستند که مانند روغن و فیلترها باید در سرویس های دوره ای خودرو برای حفظ کارآیی موتور تعویض گردند که خود جزو کارهای هزینه بر و در بعضی از موتورها با ساختار پیچیده و تنگی محیط موتور کاری سخت و زمان گیر است . همچنین شمع هایی که طول عمر کوتاه دارند در بازه زمانی کارکرد در موتور به سرعت کارآیی خود را از دست داده و به همین دلیل به سرعت تنطیم موتور خودرو را دچار مشکل می کنند . تمامی موتورهای جدید به استفاده از شمع های مقاومت دار(Resistor type) نیار دارند. یک شمع خودروی مقاومت دار شمعی است که دارای یک مقاومت 5k اهمی باشد. این مقاومت از انتقال نویزهای ایجاد شده توسط جرقه های شمع به سیستم الکتریکی ماشین جلوگیری می نماید. تداخل در فرکانسهای رادیویی اتومبیل به صورت صدای ناهنجار از باندهای رادیوی اتومبیل به گوش می رسد که بنا به استاندارد RFI (Radio Frequency Interference) یک نوع آلودگی غیرمجاز به حساب می آید .
همچنین RFI می تواند باعث زود از کار افتادن دیگر ادوات الکتریکی خودرو گردد به همین دلیل بکار بردن شمع با مقاومت درونی مناسب بسیار مهم است و خطر از کار افتادن ادواتی مانند ECU در خودروهایی مانند 206 در اثر این نویزهای ناخواسته مشاهده شده است . انتخاب و استفاده از شمع با بازه دمایی مناسب برای خودرو یک امر حیاتی است چرا که دمای سر شمع بین 450 و 870 درحه سانتیگراد می باشد ، در صورت انتخاب بازه هایی مغایر با این رنج امکان خود اشتعالی ویا دوده گرفتن شمع وجود دارد .
وقتی که شمع سرد تر از شمع مناسب برای یک موتور انتخاب شود : دمای سر شمع جرقه کمتر از حد مجاز و باعث ایجاد دوده بر روی نقاط آتش می شود (سرهای الکترود) وقتی که سر الکترود دوده گرفت خود مانع از ایجاد جرقه های بعدی می شود.
وقتی که شمع گرمتر از شمع مناسب برای یک موتور انتخاب شود : دمای سر شمع بیش از حد بالا رفته و احتراق نامناسب پیش از زمان مطلوب بوجود می آورد که باعث ذوب شدن الکترودهای سر شمع شده و در نهایت باعث ذوب شدن یا شکستن پیستون و آسیب دیدگی قطعات موتور می گردد .
شمع های ولکر و NGK دارای هسته مسی هستند ، بکارگیری هسته مسی از سال 1958 در شمع برای انتقال بهتر حرارت از سر شمع به بیرون مرسوم است که خود از تکنولوژی پیچیده ای برخوردار است.
چرا به شمع های سوزنی ، شمع سوزنی گفته می شود؟؟
همانطور که در تصویر می بینید الکترود مثبت آنها به شکل سوزن نوک تیز است و این خاصیت باعث می شود که جرقه حاصله از شمع بسیار دقیق ، در راستای سیلندر و خیلی قوی تر از یک شمع معمولی باشد.زمانی که جرقه قوی تر باشد شعله حاصله از انفجار بزرگتر و در نتیجه بنزین داخل سیلندر بطور کامل سوخته، تمامی انرژی آن آزاد می شود.نتیجه این فرآیند کاهش مصرف سوخت ، افزایش شتاب و کاهش صدا و لرزش موتور خودرو می باشد که مورد آخر نشان دهنده بهتر کارکردن موتور و افزایش عمر قطعات موتور و کاهش استهلاک آن است.
شمع های موجود شامل دو گروه پلاتینیوم و ایریدیوم می باشند :
1. شمع های پلاتینیوم
جنس آلیاژ این گونه از شمع ها از فلز پلاتینیوم ساخته شده است که مقاومت حرارتی در حدود 2500 درجه سانتیگراد دارند.
مقاومت حرارتی بالا باعث می شود در دمای زیاد و دور موتور بالا افت ولتاژ جرقه در سر شمع ها اتفاق نیافتد و کیفیت جرقه ثابت باقی بماند.
این حد از مقاومت حرارتی باعت می شود تا این شمع ها با توجه به کیفیت بنزین مصرفی در کشور ما تا حدود 100،000 کیلومتر عمر مفید داشته باشند
2. شمع های ایریدیوم
آلیاژ استفاده شده در این شمع ها فلز ایریدیوم است که مقاومت حرارتی آن حدود 4000 درجه سانتیگراد است .
در این شمع ها علاوه بر الکترود مثبت که سوزنی شکل و با آلیاژ ایریدیوم است، الکترود منفی هم دارای نقطه پلاتین است که باعث بوجود آمدن بالاترین و دقیق ترین حد جرقه در بین شمع های حرفه ای می شود .
این شمع ها نیز با توجه به سوخت مصرفی در داخل، عمر مفیدی معادل 150،000 کیلومتر دارند و درصورتی که از مکمل اکتان در سوخت استفاده شود طبیعتا این طول عمر افزایش پیدا می کند.
نکته: شمع های رایج در بازار از آلیاژ نیکل ساخته شده که تحمل حرارتی معادل 1000 درجه دارند و به همین دلیل عمر مفید آنها 20،000 کیلومتر است و بخاطر تخت بودن الکترود مثبت آنها جرقه کاملا نامنظم است و همین نکته باعث بالارفتن مصرف سوخت و خام سوزی می شود.
این نکته تاثیر بسزایی در مقرون بصرفه بودن شمع های سوزنی از لحاظ اقتصادی می گذارد.
عدم مراجعه به تعمیرگاه برای دفعات زیاد، صرفه جویی در وقت و هزینه های جانبی ، سلامت و طول عمر بیشتر قطعات موتور نتیجه استفاده از این نوع شمع ها برای خودرو شما می باشد.
مزایای شمع های سوزنی ایریدیوم و پلاتینیوم عبارتند از:
- افزایش بازده موتور با ایجاد شعله تا ۲۱٪ بزرگتر در اتاق انفجار موتور طبق استانداردهای جهانی
- کاهش میانگین مصرف سوخت در یک سیکل مشابه
- طول عمر تا ۵ برابر شمع های عادی (۱۰۰۰۰۰ کیلومتر گارانتی)
- سوخت بهتر مخلوط هوا و سوخت در سیلندر موتور و افزایش عمر کاتالیزور اگزوز و کاهش آلودگی هوا
- کارکرد نرم و روان موتور و افزایش عمر قطعات آن
- روشن شدن سریع و آسان در هنگام سرد بودن موتور
نکات کاربردی و مهم شمع خودرو
تفاوت شمع معمولی و سوزنی
انواع شمع از نظر سرد و گرم و آلیاژ
کانال رسمی کارگیک در آپارات ]
کانال رسمی کارگیک در تلگرام ]
دیدگاه‌ها
آیا شمعهای ایریدیوم و پلاتینیوم در طول کارکردشان احتیاج به تمیز کردن الکترونشان با فرچه و فیلرگیری دارن؟
سلام ، فکر نکنم ، اصلاً سوزنیا فاصلشون زیاده ، من 2 ساله انداختم دارم می رم ، اصلاً پیش نیومده باز کنم تا حالا.
ممنون بابت مقاله
میخواستم ببینم اگر شمع سوزنی ایریدی.م بندازم باید دوباره برم تنظیم موتوری؟
الان شمع معمولی روشه
ماشین هم پارس 1800
اگه می خواهید بخرید به فروشنده بگید برا زانتیا میخوام.
استفاده کنید تاکویل خودروشمانسوزد.
فقط NGKکه سوزنی ایریدیومش اصلش قیمت۱۷۰هست کارتون ابی من انداختم هم صدای موتورم کمتر شده و هم سوختم کم شده درضمن قبلا ۰ تا۱۰۰حدود۱۲ثانیه با تندر ۹۰ میزدم بعد از تعویض این شمع الان۱۰ثانیه میزنم. وبعد از اون برای خیلیا سفارش کردم همه هم راضین البته اگر جنس اصلش گیر بیاری در ضمن اسن شمع فابریک روی سوناتا ازرا بنز بی ام و تویوتا نیسان میتسوبیشی مزدا ائودی و... بصورت فابزیک نصب میشه
برا وارد نشدن شوک ولتاژ زیاد و شکستن چینی به مرور به قسمت چینی شمع روغن ترانس بزن ولی من روغن ترانس پیدا نکردم و دادم مکانیک نصب کرد
جنس اصل بخر حالا گرون یا ارزون ولی پول زیاد الکی نده به هر جنسی
اگه میشه از مزایای هدرز هم بنویس
مرسی
شمع سوزنی ایریدیوم بخرم یا شمع سوزنی پلاتینیوم
سلام من هم همین مشکله + افزایش صدایه موتور داشتم البته ماشینم سمند پایه گازسوز یکی راهنمایی کنه ناگفته نماند شتاب خوب بود ولی صدایه موتور خیلی درشت شده بود
تو هر گرونی جنس خوب نیست...
عزیزم اینکه کلاً حرف بی ربطیه ، موتور تیوفایو یک موتور هست که در برخی محصولات پژو-سیتروئن مثل 206 استفاده شده دسته بندی موتور نیست یک مدل موتوره.
امروز شمع سوزنی ngk برای رانا خریدم شتاب یک مقدار کم زیاد شده ولی احساس میکنم صدای موتور بیشتر شده.علت چی میتونه باشه در صورتی که میگن شمع سوزنی باعث نرم کارکردن موتور میشه
سلام اره داداش،فقط فقط باید رزوه هاش بخوره به موتورت
روز خوش
دوستان شمع سوزنی برای پراید دوگانه 87 خوبه یا نه چه مارکی بندازم ومنظوراز گپ0/8 و گپ 0/9 چیه میشه توضیح بدید
براي سورنتو ٢٠٠٨ بهترين شمع چي بندازم؟
با تشكر
برای سمند EF7 بنزینی شمع سوزنی ایریدیوم انداختم روش از 95/12/01 تا الان که 96/01/26 هست که مشکلی بهم نزده . مصرف سوختش داخل شهر شده صدی 9 خارج از شهر شده صدی 7/5 شتابش هم که خدا شده . هیچ ماشین ایرانی به گردش نمیرسه . ماشاالله که عجب چیزی ساخته . دمشون گرم . عالیه . سمند سواران مخصوصا EF7 سواران اصلا ترس به دلشون راه ندن . بندازین روش و حالشو ببرین ...موفق و شاد باشید سال نوتون هم مبارک.محمد از شیراز.
من جایی خوندم باید فیلر شمع برای 206 تیپ 2 به مقدار 0.9 باشه ، این مطلب درست هست یا خیر؟ ضمنا از مشخصات و کدهای نوشته شده روی بسته بندی یا خود شمع ، چطور می توان فهمید فیلر چقدر است؟
سلام مارک معروف این شمع ها ngk ژاپن هست
شما کاملا در اشتبه هستید
حتماباید سرویس فیلر بشه در 40.000 کیلوتر یا کمتر و بعد از فیلر و تمیز شدن تفاوتش رو متوجه میشید
فاصله هم نباید زیاد باشه اصلا و باید استاندارد 7 باشه
درغیره این صورت کاراییش پایین میاد و عمرش کم میشه و مصرفتون میره بالا و خام سوزی و و و و و و...
نسبت به ماشینتون بی تفاوت نباشید
سلام
حتما به یک تنظیم موتوریه کاربلد خارج از نمایندگی مراجعه کنید
سرویس دوره ای لازم دارید که مشکله خاصی نیست ولی پیشه تنظیم موتور هر چهل هزار تا یا زودتر برید که ماشینتون همیشه سلامتشو حفظ کنه
موفق باشید
سلام
دوسته عزیز برای هرکاری به کاردانش رجوع کنید
به گفته ها توجه نکنید
به یک تنظیم موتور خوب مراجعه کنید
سلام دوسته عزیز
مارک مهمه ولی نه به این تاکیدی که میشه و تقلبیهاش بسیار زیاد شده
برای اطمینان از اصل بودن وخوب بودن جنس از نمایندگیه چری یا ام وی ام شمع سوزنی ایریدینیئم یا پلاتینیم تهیه کنید
موفق باشید
سلام دوسته عزیز
شمع دو پلاتین مناسبه ماشینه شماست و حتما هر چهل هزار کارکرد یا زودتر به تنظیم موتور جهته سرویس مراجعه کنید
دوستان شمع سوزني ايريديوم براي وتور tu5مناسب هست؟
سلام دوست عزیز من خودم شمع سوزنی برای،موتورم نصب که کردم که عالیه و بهترین نمونش NGK ژاپنی
کاشکی بیشتر در مورد شمع صحبت میکردید
مثلا
تفاوت شمع پایه کوتاه و بلند
تفاوت شمع سرد و گرم
نوشته های روی شمع چه چیزی را میگویند
آیا هر شمعی بر هر موتوری میخورد
و هر چیزی که در مورد شمع هست
ممنون میشم سایت یا دوستان درباره اینها بهمون اطلاعاتی بدند
شمع سوزنی ایریدیوم ازفوایدش این هست که ولتاژ کمتری نیاز داره نسبت ب شمع معمولی. دلیلشم از فیزیک میشه فهمید چون بار های الکتریکی در گوشه های نوک تیز اجسام تجمع بیشتری دارن. پس ب ولتاژ کمتری برای جرقه زدن نیاز هست.
در مورد سوختن کویل باید خدمت دوستان عرض کنم که بندرت پیش میاد که نامرغوب بودن شمع باعث سوختن کویل بشه.من شمع ها رو معمولا تو 40000 تا عوض کردم نوع اصلی فرانسه هم مینداختم ولی دوبار کویل سوزوندم.از نوع سر قهوه ای که کیفیت ساخت پایینی داره.خودم سیم پیچیش کردم و دوباره رو ماشین نصب کردم (حدود 600000) ولی حدود 70000 کیلومتر یه کویل دیگه سوخت که ایندفعه هر چهارتاشو با کویل آلمانی سر سیاه عوض کردم و تا حالا که حدود 160000 تا کار کرده مشکلی پیش نیاورده.
اینرو هم عرض کنم که خرابی کویل اول بدلیل قطع شدن سیم پیچ اولیه در وسط کویل بود که احتمالا بدلیل مهار نشدن سیم و انتقال لرزش مداوم موتور بود که به مرور زمان باعث شکستگی سیم شده بود.
برای موتور XU7 شمع سوزنی مناسبه؟
درجه حرارت شمع برای این خودرو چند باشه چون من ایریدیوم بوش رو دیدم که درجهذحرارت اون ۸ هست ولی برخی میگن باید از کد ۷ استفاده کنی؟
واقعا فرق زیادی بین عدد حرارتی ۷ و ۸ وجود داره؟
مشکلی که دارم اینه که بعضی مواقع که میخوام برای بار اول استارت بزنم انگار ماشین استارتش خاموش و باتری خوابیده ولی برای بار دوم استارت میخوره و روشن نمیشه.میخواستم بدونم مشکل از چیه؟
و سوال بعدی اینکه میخواستم بدونم چه نوع شمعی و چه مارکی برای این ماشین مناسبه.خودم نظرم شمع سوزنی ایریدیوم هست.ولی نظرات دوستان رو که خوندم یه خورده در رابطه با سوختن کویل در اثر استفاده این نوع شمع نگران شدم.میخواستم بدونم شمع سوزنی مناسب این ماشین هست و مشکلی پیش نمیاره؟
سلام منم شمع سوزنی ایردیوم بوش انداختم رو ماشینم کوهیلم سوخت .خواستم بدونم فقط ماشین من اینجور بوده یا مال شما هم .ماشینم ۲۰۶
در هر دور سیکل سیلندر شمع چند جرقه میزند؟چرا؟
خیلی مقاله خوب و کار بردی بود ممنون
من میخواستم بدنم چه مارک شمعی برای کیا سراتو 2016 خوبه ممنون میشم که راهنمایی کنید
فدرال موتور که مونتاژ ایرانه ، اون که شما میفرمایی فدرال موگول هست
مصرف ماشینم پایینه
شنیدم شمع عوض کنم بهتر میشه
آیا صحت داره و اینکه چه شمعی بندازم بهتره
سمندef7
دقیقا باید 0.9 باشه و شمع اکیوم RFN58LZ باشه
برادر شما باید از شمع اکیوم RFN58LZ با فیلر 0.9 استفاده کنید . این شمع از نوع بهترین برای خودرو ی شماست. شک نکنید و امتحان کنید
بنده یهددست شمع ایریدیوم سوزنی چمپیون گرفتم میخوام بندازم رو سمند ef7 بنزینی و شمع قبلی رو ۲۳ هزار عوض کردم‌که تعمیرکار گفت‌سالم بود و نیار نبود! این شمع جدید نیاز به فیلتر داره؟
سوال دوم اینکه آیا الآن ۴۳ هزار تا کار کرده نیاز به تعویض تایر هست؟
این همه نظر یه نفر از عزیزان درباره موتور tu5 نظر نذاشته بود
یا مثلا بگه امتحان کرده یا نه؟ چطور بوده؟
دوستان اگر کسی تجربشو داره در اختیار ما هم بذاره
سپاسگزارم
فقط سوزنش نسبت به عکسای تو سایت یکم ضخیم تره ینی خیلی باریک نیست
ممنون میشنم راهنمایی کنید
سوزنی ایریدیوم مارک چمپیون بنداز
برای تیبا 2 شمع سوزنی ایریدیوم خوبه ؟چه مارکی؟
نظرات رو خوندم چند نفر مشکل سوختن کویل رو بعد از تعویض شمع داشتن لطفا کسی که تیبا داره یا اطلاعاتش کامله راهنماییم کنه گیج شدم
ماشین 22000 تا کارکرده از همون اوایل هم شمعاش مشکل داشت
بسیار از مقالت خوبتون سپاس گذارم
من روی ۲۰۶ SD v8 full شمع دبل ایریدیوم بوش انداختم ۳۸۰۰۰۰ تومن چهارتاش را و خیلی راضی ام حتی صدای ماشین تغییر کرده
من شمع ngk مدلBKR5EGP رو پراید صبا مدل ۸۹ حدود یکسال میشه که انداختم . در ضمن ماشین دوگانه دستی هست .
واقعا تفاوت در کارکرد بهتر موتور رو احساس میکنی مخصوصا رو بنزین فوق العادست . تا الان بالای ۳۰ هزار تا باهاش رفتم.
میکانیک گفته باید شمع ها رو تعویض کنی و بنظرم هنوزم جا داره باهاش کار کنم
البته این شمع کد حراراتی ۵ رو داره که برای دوگانه بخاطر حرارت بشتر بنظر باید از کد حرارتی ۶ استفاده کنم تا بیشتر عمر کنه
اول دیاگ بعدچک کردن کاتالیزور بعد چک کردن فشارپمپ بنزین
ربطی نداره من 2ساله روساینا سوزنی انداختم مشکلی ندارم خیلی هم عالیه
شمع هارو بد بستی معمولا وقتی شمع ها سفت نباشن این مشگل پیش میاد با آچار شمع قوی شمع هارو ببند نه از این دسته کوتاه هااولش با دست ببند که دنده رو دنده نیفته در ضمن وقتی تا تهسفت شد زور الکی بزنه چینی شمع میشکنه اونم باعث عطسه زدن میشه شمع باز کن اگه چینیش شکسته باشه باید عوض شه اگر نه با آچار قوی سفتش کن درست میشه